Welkom op De Weg naar een Gelukkig Leven E-cursus

17-2. Leer.

Is het je ooit overkomen dat iemand anders verkeerde informatie over je gekregen had? En heb je daardoor weleens moeilijkheden ondervonden?

Dat kan je enig idee geven van de verwarring die verkeerde informatie kan aanrichten.

Het kan best zijn dat je zelf ook verkeerde informatie over iemand hebt gekregen.

Door onjuiste informatie te scheiden van de juiste, ontstaat er begrip.

Er is veel onjuiste informatie in omloop. Voor een deel zijn het verzinsels van kwaadwillige mensen die daarmee hun eigen belangen denken te dienen. En voor een deel vloeit het volkomen voort uit onbekendheid met de werkelijke feiten. Het kan verhinderen dat mensen de juiste informatie accepteren.

Het proces van leren bestaat voornamelijk uit het zorgvuldig bekijken van de beschikbare informatie, het uitzoeken wat daarvan waar is en wat daarvan niet waar is, en wat belangrijk en onbelangrijk is, om op die manier te komen tot het trekken van conclusies die in de praktijk bruikbaar zijn. Als we het zo aanpakken, zijn we al flink op weg om bekwaam te worden.

Het criterium voor elke “waarheid” is of deze al of niet waar is voor jou. Als je alle gegevens erover hebt verkregen, als je van alle onbegrepen en verkeerd begrepen woorden erin de betekenis hebt opgehelderd en als je met eigen ogen hebt bekeken hoe het er in werkelijkheid uitziet, maar je bent er nog steeds niet van overtuigd dat het waar is, dan is het wat jou betreft ook niet waar. Verwerp het. Daarna kun je nog verder gaan en voor jezelf bepalen wat er dan volgens jou wél waar is. Tenslotte ben jij degene die het moet gaan gebruiken, en die er al of niet mee moet kunnen denken. Als je “feiten” of “waarheden” blindelings accepteert, alleen maar omdat je te horen krijgt dat je ze moet accepteren, ook al heb je zelf de indruk dat die “feiten” en “waarheden” onwaar of zelfs gelogen zijn, dan kan het eindresultaat bijzonder triest zijn. Dat is de doodlopende steeg naar de vuilnisbak van onbekwaamheid.

Iets leren brengt voor een deel ook met zich mee dat je bepaalde dingen gewoon in je geheugen moet opslaan, zoals de spelling van woorden, de tafels van vermenigvuldiging en wiskundige tabellen of formules, of de volgorde waarin knoppen moeten worden ingedrukt. Maar zelfs als je dingen gewoon uit je hoofd leert, moet je toch weten waar de materie toe dient, en hoe en wanneer je het moet gebruiken.

Het proces van leren is niet gewoon het opstapelen van gegevens boven op eerdere gegevens. Het is een proces waarbij je nieuwe inzichten krijgt en betere manieren ontdekt om dingen in praktijk te brengen.

Mensen met wie het goed gaat in het leven, houden eigenlijk nooit op met studeren en met nieuwe dingen leren. Een bekwame technicus zorgt ervoor dat hij op de hoogte blijft van nieuwe methoden; een goede sportman houdt de nieuwe ontwikkelingen bij in zijn sport; en iedere vakman heeft zijn vakliteratuur bij de hand en raadpleegt die.

Of het nu een nieuw model eierklutser of wasmachine is, of de pas uitgekomen “auto van het jaar”, je moet ze allemaal enigszins bestuderen of er iets over leren, voordat je er op een bekwame manier mee kunt omgaan. Als je dat overslaat gebeuren er ongelukken in de keuken of liggen er stapels bloederige autowrakken op de snelwegen.

Iemand is heel arrogant als hij denkt dat er voor hem niets meer te leren valt in het leven. En hij lijdt aan een gevaarlijke blindheid als hij zijn vooroordelen en verkeerde informatie niet kan afschudden en ze niet kan vervangen door feiten en waarheden die beter van pas kunnen komen in zijn eigen leven en dat van anderen.

Er bestaan manieren om zo te studeren dat je werkelijk iets leert en het geleerde ook echt kunt gebruiken. Het komt er in het kort op neer dat je beschikt over een leraar en/of leerboeken die weten waar ze het over hebben, dat je de betekenis van elk woord opheldert dat je niet volledig begrijpt, dat je naslagwerken raadpleegt en/of met eigen ogen bekijkt hoe het vak of het onderwerp in praktijk wordt gebracht, dat je de verkeerde informatie ontzenuwt die je misschien over het onderwerp had gekregen, dat je uitzift welke gegevens juist zijn en welke onjuist, waarbij je uitgaat van wat nu waar is geworden voor jou. Het eindresultaat daarvan is zekerheid en potentiële bekwaamheid. Het eindresultaat daarvan is zekerheid en potentiële bekwaamheid. Het kan echt een verhelderende en lonende ervaring zijn die te vergelijken is met het beklimmen van een verraderlijke berghelling vol doornstruiken: als je eenmaal de top hebt bereikt, heb je een tot dan toe ongekend uitzicht over de hele wijde wereld.

Wil een beschaving in stand blijven dan zal zij op haar scholen de methoden en vaardigheden van het studeren moeten stimuleren. Een school is niet een plaats waar je kinderen heen brengt om te voorkomen dat ze je overdag voor de voeten lopen. Als een school alleen daarvoor zou dienen, zou het een veel te kostbare aangelegenheid zijn. Het is ook geen papegaaienfabriek. De school is een plaats waar je moet leren studeren en waar kinderen kunnen worden voorbereid om met de realiteit overweg te kunnen zodat ze leren er verstandig mee om te gaan. De school is een plaats waar kinderen worden klaargestoomd om de wereld van morgen over te nemen van de volwassenen van vandaag, die dan van middelbare of hoge leeftijd zullen zijn.

Verstokte criminelen hebben nooit geleerd om te leren. De rechterlijke instanties proberen hun telkens weer bij te brengen dat ze opnieuw naar de gevangenis gestuurd zullen worden als ze weer dezelfde misdrijven plegen, maar de meesten gaan toch weer de fout in en worden opnieuw gevangengezet. In feite zijn criminelen er de oorzaak van dat er steeds meer wetten komen: de fatsoenlijke burger is degene die zich aan de wet houdt. Criminelen doen dat per definitie niet: criminelen kunnen niet leren. Geen enkel bevel, geen enkel advies, geen enkele straf of dwangmaatregel heeft ooit uitwerking op iemand die niet weet hoe je moet leren en die niet kan leren.

Een van de kenmerken van een overheid die crimineel is geworden – wat in het verleden al een aantal malen is voorgekomen – is dat haar leiders niet in staat zijn om iets te leren. Ook al kunnen ze, uit alle in de geschiedenis opgetekende feiten en door gezond verstand, weten dat onderdrukking gevolgd wordt door rampspoed, toch was er een gewelddadige revolutie voor nodig om hen aan te pakken, of een Tweede Wereldoorlog om een Hitler weg te krijgen, en dat waren noodlottige gebeurtenissen voor de mensheid. Mensen als deze regeringsleiders leerden nergens iets van. Met open armen verwelkomden ze verkeerde informatie. Elk bewijs en elke waarheid wezen ze van de hand. Ze moesten wel weggevaagd worden.

Krankzinnigen zijn niet in staat om iets te leren. De feiten, de waarheid, de realiteit liggen totaal buiten hun bereik, ofwel omdat ze gedreven worden door verborgen kwaadaardige bedoelingen, ofwel omdat ze zo in het nauw zijn gebracht dat ze niet meer normaal kunnen denken. Zij zijn de verpersoonlijking van verkeerde informatie. Ze hebben niet de wil of het vermogen om werkelijk iets waar te nemen of te leren.

Talloze problemen op het persoonlijke en het sociale vlak vinden hun oorsprong in het onvermogen of de onwil om iets te leren.

Het leven van sommige mensen in je omgeving raakte ontspoord, omdat ze niet wisten hoe ze moesten studeren en omdat ze nergens iets van leerden. Je kunt je waarschijnlijk wel een aantal voorbeelden daarvan voor de geest halen.

Als we de mensen om ons heen er niet toe kunnen brengen om te studeren en iets te leren, kan ons eigen werk veel zwaarder en zelfs te zwaar worden, en kunnen onze mogelijkheden om ons in het leven te handhaven, sterk achteruitgaan.

We kunnen anderen helpen om te studeren en dingen te leren, al is het maar door de informatie die ze nodig hebben, binnen hun bereik te brengen. We kunnen al helpen door hun wat erkenning te geven voor wat ze geleerd hebben. We kunnen alleen al tot steun zijn door onze waardering te tonen voor ieder blijk van vooruitgang in bekwaamheid. Als we willen, kunnen we nog meer doen: we kunnen anderen tot steun zijn door ze – zonder erover in discussie te gaan – te helpen met het opsporen van verkeerde informatie, door ze te helpen met het vinden van woorden die ze niet hebben begrepen (en het ophelderen van de betekenis ervan) en door ze te helpen met het achterhalen en uit de weg ruimen van de redenen waarom ze niet leren of studeren.

Het leven is grotendeels een kwestie van vallen en opstaan. Als iemand een fout heeft gemaakt, is het daarom beter om uit te zoeken hoe dat gekomen is en of hij er soms iets van kan leren, dan tegen hem uit te varen.

Wellicht merk je zo nu en dan tot je eigen verbazing dat iemands leven weer op orde is gekomen, alleen maar doordat je hem zover hebt gekregen dat hij ging studeren en iets ging leren. Je kunt daar ongetwijfeld allerlei manieren voor bedenken. En je zult ook vast wel merken dat de zachtzinnigere manieren het beste werken. De wereld is al hard genoeg voor mensen die niet kunnen leren.

1. 1. bekwaam: in staat om de dingen die je doet goed te doen; vaardig in wat je doet; in staat om te voldoen aan de eisen die je bezigheden aan je stellen.
2. 2. onbekwaamheid: gebrek aan de nodige kennis, vakkundigheid of vaardigheid; ongeschoold of tot iets niet in staat zijn;
   steeds grote fouten of vergissingen maken; klungeligheid.
3. 3. oefenen: iets trainen of herhaaldelijk uitvoeren om een vaardigheid te verkrijgen of die te verbeteren.