1

Het valt niet te vermijden dat men zich op zijn levensweg verplichtingen op de hals haalt. Eigenlijk word je al geboren met bepaalde verplichtingen, en die kunnen zich daarna al gauw vermeerderen. Het is geen nieuw of ongewoon denkbeeld dat je je ouders iets verschuldigd bent voor het feit dat ze je op de wereld hebben gebracht en je hebben opgevoed. Het is te waarderen als ouders daar niet méér de nadruk op leggen dan nodig is. Het blijven echter verplichtingen; zelfs kinderen voelen dat. En je krijgt er in de loop van je verdere leven steeds meer verplichtingen bij – tegenover anderen, tegenover vrienden, tegenover de samenleving en zelfs tegenover de wereld.

Je bewijst iemand een uitzonderlijk slechte dienst als je hem niet de gelegenheid geeft om zijn financiële en andere verplichtingen na te komen. De “opstandigheid van de jeugd” ontstaat voor een belangrijk deel doordat anderen nalaten de enige “betaalmiddelen” te accepteren die een baby, een kind of een jongere tot zijn beschikking heeft om te voldoen aan “de last van zijn verplichtingen”. De glimlachjes van een baby, de onhandige pogingen van een kind om te helpen, de adviezen die een jongere probeert te geven of gewoon de pogingen om een goede zoon of dochter te zijn, al die dingen worden gewoonlijk niet opgemerkt of niet geaccepteerd. Misschien missen die pogingen hun doel, en misschien zijn ze niet altijd even doordacht, en verflauwen ze snel, maar als het met dit soort pogingen niet lukt om de enorme schuld in te lossen, kunnen er een oneindig aantal mechanismen of rechtvaardigingen voor in de plaats komen, zoals “eigenlijk ben ik niemand iets schuldig”, “zij waren het me toch allemaal al verschuldigd”, “ik heb er toch niet om gevraagd om geboren te worden”, “mijn ouders of voogden zijn waardeloos” en “het leven is toch niet de moeite waard”, om er maar eens een paar te noemen. En toch blijven de verplichtingen zich opstapelen.

De “last van je verplichtingen” kan verpletterend worden als je geen kans ziet om eraan te voldoen. Er kunnen allerlei persoonlijke of intermenselijke verwarringen uit voortkomen. Als iemand zijn verplichtingen niet kan nakomen, dan worden de mensen aan wie hij iets verschuldigd is – ook al zijn zij zich dat vaak niet eens bewust – het mikpunt van allerlei onverwachte reacties.

Je kunt iemand die met het dilemma zit van niet nagekomen verplichtingen en onafgeloste schulden, helpen door eenvoudig met hem naar alle verplichtingen te kijken die hij zich op de hals heeft gehaald en niet is nagekomen – of het nu morele, sociale of financiële verplichtingen zijn – en zo een manier uitwerken waarop alles waaraan hij naar zijn gevoel nog moet voldoen, afgehandeld kan worden.

We behoren iemands pogingen om te voldoen aan niet-financiële verplichtingen die hij naar zijn gevoel nog moet nakomen, of het nu een kind is of een volwassene, te accepteren. Wat de financiële verplichtingen betreft zouden we moeten meehelpen een voor beide partijen aanvaardbare oplossing te vinden.

Probeer iemand ervan af te houden meer verplichtingen op zich te nemen dan hij kan nakomen of meer schulden te maken dan hij kan afbetalen.

De weg naar een gelukkig leven is
heel moeilijk te bewandelen als we
de last van verplichtingen moeten meenemen
die anderen nog tegenover ons hebben of waaraan we
zelf nog moeten voldoen.

1. 1. verplichting: een plicht, een overeenkomst, een belofte of welk ander sociaal, moreel of wettelijk vereiste dan ook waardoor je eraan gebonden bent een bepaalde gedragslijn te volgen of te vermijden; het gevoel een ander iets verschuldigd te zijn.