1

12-1. Verzorg je uiterlijk.

Sommige mensen staan er niet zo vaak bij stil – omdat ze niet de hele dag naar zichzelf hoeven te kijken – dat ze medebepalend zijn voor de aanblik van de omgeving en de indruk die anderen maken. En sommigen hebben niet in de gaten, dat anderen hen beoordelen op hun uiterlijk.

Kleding kan duur zijn, maar het is niet moeilijk om aan zeep en andere middelen te komen waarmee je jezelf en je kleding kunt verzorgen. Het valt niet altijd mee om daar een bepaalde handigheid in te krijgen, maar het valt allemaal best wel te leren.

In sommige onbeschaafde of erg ontaarde samenlevingen kan het zelfs mode zijn om er zo afzichtelijk mogelijk uit te zien. Maar dat is eigenlijk een teken van gebrek aan zelfrespect.

Van sporten en werken kun je er soms vies en slordig uit gaan zien. Dat betekent echter niet dat je je daarna niet hoeft op te knappen. Sommige werklui in Nederland en andere delen van Europa weten bijvoorbeeld zelfs tijdens hun werk in hun uiterlijk toch een zekere stijl te bewaren. En het is opvallend dat sommige topsporters er toch netjes uitzien, ook al zijn ze druipnat van het zweet.

Wanneer je omgeving ontsierd wordt door mensen die er onverzorgd uitzien, kan dat, bijna zonder dat je het zelf merkt, deprimerend werken op je moreel.2

Moedig de mensen om je heen aan er goed uit te zien door hun een complimentje te geven als ze daar in geslaagd zijn, of, wanneer dat niet het geval is, door hen op een vriendelijke manier bij hun problemen te helpen. Dat zou hun zelfrespect ten goede kunnen komen, en ook hun moreel.

12-2. Zorg voor je eigen ruimten.

Als mensen hun eigendommen en hun woon- en werkruimten niet op orde houden, kan dat doorwerken op die van jezelf.

Als mensen niet in staat lijken te zijn om voor hun eigen spullen en hun eigen omgeving te zorgen, wijst dat erop dat ze het gevoel hebben niet werkelijk thuis te horen in die omgeving en niet werkelijk de eigenaar te zijn van hun spullen. In hun jeugd waren er dan te veel waarschuwingen en voorwaarden verbonden aan de dingen die ze “kregen”, of hun eigen dingen werden hun afgepakt door broers, zusjes of ouders. En misschien hadden ze ook nog het gevoel dat ze niet welkom waren.

De bezittingen, de woon- en werkruimten en de voertuigen van zulke mensen zien eruit alsof ze niet echt iemands eigendom zijn. Erger nog, soms lijken mensen zelfs hun woede uit te leven op bezittingen. Vandalisme3 is daar een uiting van: huizen, treinen of auto’s die “niemands bezit zijn”, worden in korte tijd volledig vernield.

Degenen die huizen bouwen en proberen te onderhouden voor de lagere-inkomensgroepen, worden vaak totaal moedeloos van het tempo waarmee die huizen in verval raken. Arme mensen bezitten per definitie weinig of niets. Behalve dat ze zich op allerlei manieren in het nauw gebracht voelen, krijgen ze ook nog het gevoel dat ze er niet bij horen.

Maar of mensen nu arm of rijk zijn, en wat voor redenen ze ook hebben, wanneer ze niet goed voor hun eigendommen en hun woon- en werkruimten zorgen, kunnen ze wanorde scheppen voor de mensen in hun omgeving. Je kunt je daarvan vast wel voorbeelden voor de geest halen.

Als je zulke mensen vraagt wat ze nu eigenlijk echt bezitten in het leven, en of ze het gevoel hebben dat ze werkelijk thuishoren in hun omgeving, dan zul je een aantal verrassende antwoorden krijgen. En je zult hen nog enorm geholpen hebben ook.

Orde brengen in je bezittingen en in je woon- en werkruimten is een kunst die kan worden aangeleerd. Het kan voor iemand bijvoorbeeld een volkomen nieuwe gedachte zijn dat een voorwerp na gebruik teruggelegd behoort te worden op dezelfde plaats als waar het vandaan is gehaald, zodat het weer terug te vinden is; sommige mensen besteden de helft van hun tijd aan het opzoeken van allerlei dingen. Als je wat tijd besteedt om orde te scheppen, kan dat tot voordeel hebben dat je werk sneller gaat; orde scheppen is echt niet zo’n tijdverspilling als sommigen denken.

Om je eigen bezittingen en je woon- en werkomgeving te beschermen, moet je ook anderen ertoe brengen voor hun eigen bezittingen en omgeving te zorgen.

12-3. Help mee goed voor onze planeet te zorgen.

Het idee dat we allemaal medeverantwoordelijk zijn voor onze planeet en dat we allemaal kunnen en moeten meehelpen om er goed voor te zorgen, lijkt misschien heel ver te gaan, en voor sommigen is het misschien niet realistisch. Maar in deze tijd is het nu eenmaal zo dat wat er aan de andere kant van de wereld gebeurt – hoe ver dat ook weg is – van invloed kan zijn op wat er bij ons thuis gebeurt.

Recente ontdekkingen – het resultaat van ruimtesondes naar Venus – hebben aangetoond dat onze eigen wereld zodanig aangetast zou kunnen worden, dat er geen leven meer op mogelijk is. En dat zou misschien al tijdens ons huidige leven kunnen gebeuren.

Als we te veel bossen kappen en te veel rivieren en zeeën vervuilen, en als we de dampkring te zeer aantasten, dan is het met ons gedaan. De temperatuur kan oplopen tot het aardoppervlak gloeiend heet is, de regen kan in zwavelzuur veranderen. Alles wat leeft zou dan kunnen sterven.

Je zou kunnen zeggen: “Ook al is dat waar, wat kan ik daar dan nog aan doen?” Nou, al kijk je alleen maar afkeurend als mensen iets doen wat schadelijk is voor de planeet, dan doe je er al iets aan. Als je al alleen maar van mening bent dat het gewoon niet goed is om een puinhoop te maken van de planeet en die mening ook uitspreekt, dan doe je al iets.

Goed voor de planeet zorgen begint in je eigen voortuin. Maar het strekt zich ook uit over de buurt waar je doorheen komt om naar school of naar je werk te gaan. En het slaat bijvoorbeeld ook op de plaatsen waar je picknickt of op vakantie gaat. Afval achterlaten, waardoor het land en de watervoorraden vervuild raken, of onvoorzichtig zijn met vuur bij dor kreupelhout, dat zijn dingen waaraan je niet hoeft mee te doen en waar je, op momenten dat je toch niets om handen hebt, iets positiefs aan zou kunnen doen. Een boom planten, bijvoorbeeld, kan heel onbeduidend lijken, maar het is toch al iets.

In sommige landen zitten oudere mensen en werklozen niet zomaar hun tijd te verdoen en weg te kwijnen; ze worden ingezet om voor tuinen, parken en bossen te zorgen, afval op te rapen en de wereld wat mooier te maken. Er is geen gebrek aan hulpbronnen om voor de planeet te zorgen, maar daar wordt meestal niets mee gedaan. Denk maar eens aan het Civilian Conservation Corps (Burger Corps Natuurbehoud) dat in de jaren dertig van de 20e eeuw in de Verenigde Staten werd opgezet om werkloze officieren en jongeren de gelegenheid te geven hun energie nuttig te maken; dat was een van de weinige projecten, zo niet het enige, dat in die tijd van economische malaise veel meer voor de staat heeft opgeleverd dan eraan uitgegeven was. Het C.C.C. heeft uitgestrekte gebieden met nieuwe bossen beplant en andere waardevolle dingen gedaan en daarmee werd er goed gezorgd voor dat deel van de planeet dat door de Verenigde Staten wordt ingenomen. Helaas bestaat het C.C.C. niet meer. We kunnen echter op zijn minst onze mond opendoen en zeggen dat zulke projecten de moeite waard zijn, en we kunnen opinieleiders en organisaties steunen die zich bezighouden met de zorg voor het milieu.

Er is geen gebrek aan technologie. Maar technologie en de toepassing ervan kosten geld. Er kan echter geld beschikbaar komen als er een verstandig economisch beleid wordt gevoerd, met beleidsregels die niet voor iedereen een straf betekenen. Zulke beleidsregels bestaan.

Er is veel dat we kunnen doen om mee te helpen aan de zorg voor de planeet. Het begint met het idee dat we er inderdaad iets aan moeten doen. De volgende stap is dat we ook anderen op het idee brengen dat ze er iets aan moeten doen.

De Mens is op het punt gekomen dat hij over de mogelijkheden beschikt om de planeet te vernietigen. Hij moet nu zover worden gebracht dat hij in staat is haar te redden en daar de nodige maatregelen voor neemt.

Het gaat per slot van rekening om datgene waar we op staan.

Als anderen niet meehelpen om het milieu te beschermen en te verbeteren,
zouden we weleens geen vaste grond meer onder onze voeten kunnen hebben
om de weg naar een gelukkig leven te bewandelen.

1. 1. bescherm: van beschermen, voorkómen dat iets geschaad wordt; veilig
   stellen.
2. 2. moreel: de mentale en emotionele houding van een persoon of een groep; een gevoel van welzijn; de bereidheid om door te zetten; het gevoel een gezamenlijk doel te hebben.
3. 3. vandalisme: de moedwillige en kwaadaardige vernieling van openbare of particuliere eigendommen, vooral van dingen die mooi of kunstzinnig zijn.